WADY WZROKU: KRÓTKOWZROCZNOŚĆ

Krótkowzroczność należy do wad refrakcji. Powstaje w wyniku niemiarowości, czyli zaburzonej proporcji pomiędzy długością gałki ocznej i siłą łamiącą układu optycznego, na który składa się rogówka, komora przednia, soczewka i ciało szkliste. Obraz jest dobrze widziany z bliska, ale z daleka staje się niewyraźny, trudno rozpoznać ludzi po drugiej stronie ulicy, czy też odczytać numer nadjeżdżającego autobusu. Dzieje się tak dlatego, że promienie świetlne wpadające do oka nie ogniskują się na siatkówce, tylko przed nią.

W ostatnich 20. latach liczba osób z krótkowzrocznością dramatycznie wzrosła na całym świecie. W niektórych krajach azjatyckich, takich jak Chiny, Singapur, Korea czy Japonia choroba dotyka ponad 80 procent osób między 10. a 20. rż. Natomiast w krajach europejskich, wśród osób w wieku 25-29 lat, krótkowzroczność obserwuje się u 40-45%. Przypuszcza się, że w 2050 roku krótkowzroczność stanie się główną przyczyna utraty wzroku na świecie.

Szczególnym rodzajem krótkowzroczności jest krótkowzroczność wysoka, tzn. powyżej minus 6. dioptrii, dotyczy ona 10% wszystkich osób z krótkowzrocznością. Wśród tej grupy aż 30-50% osób może doznać w przyszłości pogorszenia widzenia.

Na rozwój krótkowzroczności wpływają różne czynniki. Czynniki genetyczne, choć nie potwierdzono jednoznacznie ich udziału w chorobie oraz czynniki środowiskowe, które stanowią ok. 90% przyczyn wady wzroku. Z pośród czynników środowiskowych wymienia się pracę z bliska i udział światła.

Okazuje się, że nadmierna praca z bliska, praca z telefonem komórkowym, smartfonem, tabletem, czy też z komputerem, zwłaszcza w młodym wieku zwiększa ryzyko rozwoju krótkowzroczności.

Co ciekawe, światło lub jego brak może wpływać na rozwój krótkowzroczności. Istnieją dwie grupy osób, które w okresie rozwoju gałki ocznej wykazują odmienną wrażliwość na ekspozycję światła. W pierwszej grupie światło prowadzi do wydłużenia gałki ocznej i rozwoju krótkowzroczności, w drugiej natomiast światło wpływa na kształt rogówki, spłaszcza ją i w konsekwencji prowadzi do nadwzroczności.

Z pośród czynników wpływających na wydłużenie gałki ocznej i predysponujących do częstszego występowania krótkowzroczności u dzieci, wymienia się:

– zasłanianie oka

– spanie we wczesnym dzieciństwie, tzn. do 2. rż. w oświetlonym pomieszczeniu

– niedobór witaminy D₃, która wpływa na mięsień rzęskowy i akomodację oka

– wielogodzinna, nieustanna praca z bliska

– dzieci rodziców z krótkowzrocznością (przekazywanie dzieciom przyzwyczajeń rodziców do pracy z bliska).

Badania dowodzą, że co najmniej dwugodzinne przebywanie na świetle słonecznym może zmniejszać ryzyko wystąpienia i rozwój krótkowzroczności u dzieci i młodzieży. Dzieje się tak z powodu zwężenia źrenicy. Praca z bliska staje się łatwiejsza. Czytany i pisany tekst jest lepiej widoczny. Poprawia się głębia obrazu i zmniejsza się potrzeba akomodacji.

Leczenie krótkowzroczności może być farmakologiczne lub optyczne.